BODMAS සෙල්ලම් සහ තවත් කතා

මේ දවස් වල බුකියෙ දැක්ක දෙයක් තමයි ගොඩක් facebook groups කරන අය දැන් ෆැශන් එකට වගේ එක එක ගණිත ගැටළු දානවා. උත්තරයක් දන්න කෙනෙක් ඉතින් නිකං අරින්නෙත් නෑ නෙ. කොහොම හරි කමෙන්ට් කරනවා නෙ දන්න උත්තරේ. නැත්තං උඩ එකාගෙං බලාගෙන හරි කමෙන්ට් කරනවා දන්නවා වගේ. ඒ කොහොම වෙතත් ඔය වැඩිපුරම අ‍පේ අය කරන facebook groups වල නම් අහන්නෙම ඉලක්කම් ටිකක් දාලා, වැඩි කරලා, අඩු කරලා එකතු කරලා, බෙදලා ගත්තාම කීයද කියලා. ඒවාට 75% විතර නිවැරදි පිළිතුරු දෙන අතරෙ (වැඩිපුර ගහලා තියන නිසා වෙන්නත් පුළුවන්) සමහර අය ඕන වරද්දගන්නවා. ඒකට ප්‍රධාන හේතුවක් තමයි ඔය මුලින් කියපු BODMAS නොදැනීම.

BODMAS කියන්නෙ එක්තරා විදිහක ගණිතයේ නීතියක්. ඕකෙන් කියන්නෙ අපි මොන පිළිවෙලටද සමීකරණයක් විසදන්න ඕන කියන එක.

B - Brackets (වරහන්)

O - Of (න්)

D - Division (බෙදීම)

M - Multiplication (ගුණ කිරීම)

A - Addition (එකතු කිරීම)

S - Subtraction (අඩු කිරීම)

අපේ සිංහලේ පහසුවට අපි ඕකම "වන්බෙගුදරි" (ද - ධන [එකතු කිරීම] , රි - සෘණ [අඩුකිරීම]) කියලත් භාවිත කරනවා. ඕකෙන් කියන්නෙ පුංචි දෙයක් උඩ ඉදන් යටට තියන පිළිවෙලට තමා ඉස්සෙල්ලා කරන්නෝනෙ.

උදා : 

1 + 4/2 + (3 - 5)x3 +2

දැන් ඉතින් මේකෙ ඔය උඩ කියපු ජාති ඔක්කොම වගේ තියනවා නෙ. ඉස්සෙල්ලාම වරහන්, ඒ කියන්නෙ වරහන් ඇතුලෙ තියන එක සුළු කරන්නෝනෙ.

1 + 4/2 -2x3 +2

ඊට පස්සෙ බෙදීම

1 + 2 -2x3 + 2

පස්සෙ වැඩිකිරීම

1 + 2 -6 + 2

එකතු කිරීම

5 - 6

අන්තිමට අඩු කිරීම

-1

උත්තරේ -1 යි.

තව මං දැකපු ගාණක් තමා ඔය එකේ ඒවා ගොඩකුයි අන්තිමට 0 න් වැඩි කරපු එකකුයි තියන ඒවා. ගොඩක් අය කිසි හැල‍ හොල්මනක් නැතුව "ඕනම සංඛ්‍යාවක් 0 න් වැඩි උනාම උත්තරේ 0 යි" ය කියලා කියනවා. ඒත් ඉතිං වැඩි කරන්න කලිං ජාති තියනවා නෙ. නැද්ද

උදා : 

1+1+1+1+1+1-1+1x0

ඔන්න ගණන් (අපේ අයට). ඉස්සෙල්ලාම තියෙන්නෙ වැඩි කිරීම නෙ. ඒත් එකක්, ඔතන වැඩි කිරීම ළකුණ තියෙන්නෙ 1 ත් 0 ත් අතර. ඒ නිසා වැඩි වෙන්නෙ ඒ දෙන්නා විතරයි‍. "1x0 = 0" ඒක හරි එතකොට,

1+1+1+1+1+1-1

දැන් එකතු කරන්න.

6-1

අඩු කරාම උත්තරේ 5 යි.

හැබැයි මේක කිවුවා වගේ නෙමෙයි. මේකෙ මහ කුප්ප යතාර්ථයකුත් තියනවා. අපේ ලංකාවෙ fb pages කරන අය ඔය වගේ දේවල් දාන්නෙ facebook ඉන්න අයගෙ දැනුම මට්ටම බලන්නවත් වෙන මොකකටවත් නෙමෙයි, තමන්ගෙ ලයික් ගාන, කමෙන්ට් ගාණ, සහ ශෙයා වෙන ප්‍රමාණෙ වැඩි කරගන්න. ඇත්තවම ගණිත දැනුම පිරික්සන්න නම් ඉතින් හොද ගණන් දෙන්න පුළුවන් නෙ? නැද්ද මං අහන්නෙ? මම තාම දැකලා නෑ එක facebook group එකකින්වත් අවකලනය ගාණක්, අනුකලනය ගාණක්, ත්‍රිකෝණමිතිය ගාණක් එහෙම දීලා තියනවා. ඒත් සමහර පිටරට මිනිස්සු ඒ ව‍ගේ ගණන් දාලා තියනවා දැකලා තියනවා. අපේ රටේ අවකලනෙ අනුකලනෙ උගන්නන්නෙ අවුරුදු 18 ත් උනාම. ඒත් ඒ රටවල අවුරුදු 16 එකත් දන්නවා ඕවා. අපේ ඕවා දන්නෙ උසස් පෙළට ගණිතය කරන අය විතරයි. 

අපේ ෆිසික්ස් සිලබස් එකේ තියන ජාති උඩින් පහත් උනා වගේ සමහර සමීකරණ දුන්නාට ඒවා ගන්නෙ කලනයෙන් කියන එක යතාර්ථයක්. බයෝ කරන අයට ගණිතය ඕන නෑ කියලා අපේ උන්දැලා හිතන නිසා ඕවා කෙලින්ම සිලබස් වලින් අයින් වෙලා තියෙන්නෙ. ඒකෙන් අන්තිමට වෙලා තියෙන්නෙ ගණිතය කරන අයටත් ෆිසික්ස් සමීකරණ උඩින් ආපුවා වගේ වීම. (විකිරණශීලීතාවයේ සමීකරණ අනුකලනයෙන් ගන්න පුළුවන්, ධාරා විද්‍යුතයේ යම් යම් දේවල් අවකලනයෙන් ගන්න පුළුවන්) හැබැයි ඔය මොකක් කරත් පිටරට උන් ට අපි තරං ගණං හදන්න එහෙම නම් බෑ. ඒ කොහොම වෙතත් තාමත් මූලික දේවල් නොදන්න ගොඩක් දෙනෙක් ඉන්නවා ලංකාවෙ. ගණිතය කියන්නෙ ඉලක්කම් සංකේත එක්ක සෙල්ලම් කිරීමක්ම විතරක් නෙමෙයි. ඒකෙන් මොලේ ක්‍රියාකාරීත්වය හොදට හැදෙනවා. කටපාඩමින් එන්නෙ නැති තාර්කික කුසලතාවක් ඇති වෙනවා. ඒත් ලංකාවෙ ඕ ලෙවල් ගණිතය පාස් කරන්නෙත් බොහොම අඩු මට්ටමකින් වගේම ගණිතය ෆේල් වෙන‍ ලොකු ප්‍රතිශතයකුත් මේ ලංකාවෙ ඉන්නවා. ඒකට හේතුව "මෝඩකම" කියලා මං කියන්නෑ. 

ළමයින්ට ගණිතය තේරෙන්න කියලා දෙන්න ඕන. ඒකයි ඇත්ත කතාව, මුල ඉදන්ම ගණිතය එපා වෙච්ච කෙනෙක්ට ඕවගේ එකක් බලන්නවත් හිතෙන්නෙ නෑ. ඒකට කවුරු වැරදිද කියන්න නම් දන්නෙ නෑ. ඒ කෙසේ වෙතත් උසස් පෙළට ගණිතය කරලා හොද රිසල්ට් එකකුත් අරන් කැම්පස් යන්න බැරුව, බැංකු වල ජොබ් කරන පිරිසකුත් මේ ලංකාවෙ ඉන්නවා. ඒ බුද්ධි මට්ටමේ ම අය වෙන රටවල් වල ඉන්ජි‍නේරුවො.

මොනාද මන්දා මේ කියවන්නෙ.. හරි ඒක ඉවරයි. පල්ලෙහා තියෙන්නෙ ගැටළුවක්. පුළුවන් නම් හදමු බලන්න. (ඕක ලේසී ඈ‍)